825- عن ابنِ عمر رضي الله عنهما قال: قال رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم « لايُقِيِمَنَّ أحَدُكُمْ رَجُلاً مِنْ مَجْلسهِ ثم يَجْلسُ فِيه ولكِنْ تَوسَعُّوا وتَفَسَّحوا » وَكَان ابنُ عُمَرَ إذا قام َ لهُ رَجُلٌ مِنْ مجْلِسه لَمْ يَجِلسْ فِيه. متفق عليه.

825- از ابن عمر رضی الله عنهما روايت است که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: هيچکدام شما نبايد کسی را از جايش بلند نموده و خود بجايش بنشيند، ولی مجالس خود را فراخ گيريد.

و چون کسی از جايش برای ابن عمر رضی الله عنهما بلند می شد، در آن جای نمی نشست.

826- وعن أبي هريرة رضي الله عنه أن رسول لله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: «إذا قاَم أحَدُكُمْ منْ مَجْلسٍ ثُمَّ رَجَعَ إلَيْهِ فَهُوَ أحَقُّ بِه» رواه مسلم.

826- ابو هريره رضی الله عنه روايت می کند که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: هرگاه يکی از شما از مجلسی برخاست و باز به آنسو آمد، او بدان سزاوار تر است.

827- وعن جابر بنِ سَمُرَةَ رضي اللَّه عنهما قال: « كُنَّا إذَا أَتَيْنَا النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم جَلَسَ أَحَدُنَا حَيْثُ يَنْتَهي». رواه أبو داود. والترمذي وقال: حديث حسن.

827- از جابر رضی الله عنه روايت شده که:

چون يکی از ما به خدمت پيامبر صلی الله عليه وسلم می آمديم، هر کجا را خالی می ديد، می نشست.

828- وعن  أبي عبدِ الله سَلْمان الفارِسي رضي الله عنه قال: قال رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم:«لاَ يَغْتَسِلُ رَجُلٌ يَوْمَ الجُمُعة وَيَتَطهّرُ ما اسْتَطاعَ منْ طُهر وَيدَّهنُ منْ دُهْنِهِ أوْ يَمسُّ مِنْ طيب بَيْته ثُمَّ يَخْرُجُ فَلاَ يُفَرِّقُ بَيْنَ اثْنينْ ثُمَّ يُصَلّي ما كُتِبَ له ُ ثُمَّ يُنْصِتُ إذَا تَكَلَّمَ الإمامُ إلا غُفِرَ لهُ ما بَيْنَهُ وَبَيَْن الجمُعَةِ الأُخْرَى» رواه البخاري.

828- از ابی عبد الله سلمان فارسی رضی الله عنه روايت است که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: هيچ مردی نيست که در روز جمعه غسل نموده و به قدر توانائی خويش پاکی کند و از روغنش روغن مالی نموده يا از خوشبويی موجود در خانه اش استفاده کند، سپس بيرون آمده بين دو نفر جدائی نيفگنده و بعد نماز فريضه را اداء کند و چون امام سخن گويد، سکوت نمايد، مگر اينکه گناهش از اين جمعه تا جمعهء ديگر بخشيده می شود.

829- وعن عمرو بن شُعَيْب عن أبيه عن جده رضي الله عنه أن رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: «لايحَلُّ لِرَجُل أن يُفَرِّقَ بَيْنَ اثْنيْنِ إلا بإذْنِهِمَا» رواه أبو داود، والترمذي وقال: حديث حسن.

وفي رواية لأبي داود: « لايَجلِسُ بَيْنَ رَجُليْن إلا بإذْنِهمَا ».

829- عمرو بن شعيب از پدرش از جدش روايت نموده که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: روا نيست برای هيچ کس که بين دو نفر جدائی افگند (يعنی ميان آن دو بنشيند) مگر به اجازهء آن دو.

830- وعن حذيفة بن اليمان رضي الله عنه أن رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم لَعَنَ مَنْ جَلَسَ وَسَطَ الحَلْقَةَ . رواه أبو داود بإسناد حسن.

وروى الترمذي عن أبي مِجْلزٍ أن رَجُلاً قَعَدَ وَسَطَ حَلقْة فقال حُذَيْفَةُ : مُلْعُونٌ عُلَىَ لِسَانِ مُحَمَّدٍ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أوْ لَعَنَ الله عَلَى لِسَانِ محُمَدٍ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم مَنْ جَلَسَ وَسَطَ الْحَلْقةِ. قال الترمذي: حديث حسن صحيح  .

830- از حذيفه بن يمان رضی الله عنه روايت شده که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  کسی را که در ميان حلقه می نشيند، لعنت نمودند.

و ترمذی از ابو مجلز رضی الله عنه روايت نموده که مردی در وسط حلقه نشست، حذيفه گفت: بر زبان محمد صلی الله عليه وسلم ملعون است يا لعنت نموده خداوند بر زبان محمد صلی الله عليه وسلم کسی را که در وسط حلقه می نشيند.

ش: خطابی گفته است که اين حديث وارد است در مورد کسی که به حلقهء قومی داخل شده از بالای گردنهای شان گذشته در ميان حلقه نشسته و در نهايت مجلس نشيند و لعنت شده بواسطهء آزاری که به ديگران رسانده و مانع ديدن برخی از ديدن برخی ديگر شده است.

 

831- وعن أبي سعيد  الخدريِّ رضي الله عنه قال سمعت رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقول « خَيْرُ الْمَجَالِسِ أوْسَعُهَا » رواه أبو داود بإسناد صحيح على شرطِ البخاري.

831- از ابو سعيد خدری رضی الله عنه روايت شده که:

از رسول الله صلی الله عليه وسلم  شنيدم که می فرمود: بهترين مجلس ها فراخترين آنها است.

832- وعن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «مَنْ جَلَسَ في مَجْلس فَكثُرَ فيهِ لَغطُهُ فقال قَبْلَ أنْ يَقُومَ منْ مجلْسه ذلك: سبْحانَك اللَّهُمّ وبحَمْدكَ أشْهدُ أنْ لا إله إلا أنْت أسْتغْفِركَ وَأتَوبُ إليْك: إلا غُفِرَ لَهُ ماَ كان َ في مجلسه ذلكَ » رواه الترمذي وقال: حديث حسن صحيح.

832- ابو هريره رضی الله عنه روايت می کند که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: آنکه در مجلسی بنشيند و سخنش در آن بسيار شود – سخنی که از آن خير آخرت متصور نيست – و قبل از اينکه از اين مجلس برخيزد، بگويد: « سبْحانَك اللَّهُمّ وبحَمْدكَ…» بار خدايا پاکيست ترا و به ثنای تو ترزبانم، گواهی می دهم که معبود برحقی جز تو نيست، از تو آمرزش می طلبم و بسويت توبه گارم، مگر آنکه آنچه در آن مجلس از وی صادر شده (لغزش ها) بخشيده می شود.

833- وعن أبي بَرْزَةَ رضي الله عنه قال: كان رسول صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقولُ بآخرة إذَا أرَادَ أنْ يَقُومَ مِنَ الْمَجِلسِ « سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وبَحَمْدكَ أشْهدُ أنْ لا إلهَ إلا أنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وأتُوبُ إِلَيْكَ » فقال رَجُلٌ يارسول الله إنَّكَ لَتَقُولُ قَوْلاَ مَاكُنْتَ تَقُولُهُ فِيَما مَضَى ؟ قال: «ذلكَ كفَّارَةٌ لِماَ يَكُونُ في الْمجْلِسِ » رواه أبو داود، ورواه الحاكم أبو عبد الله في المستدرك من رواية  عائشة رضي الله عنها وقال: صحيح الإسناد.

833- از ابو برزه رضی الله عنه روايت شده که گفت:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  در آخر عمر و در پايان جلسهء خويش چون می خواست که از مجلسی برخيزد، می گفت: «سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وبَحَمْدكَ أشْهدُ أنْ لا إلهَ إلا أنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وأتُوبُ إِلَيْكَ » (ترجمه اش گذشت).

مردی گفت: تو سخنی می گوئی که در گذشته نمی گفتی.

گفت: اين کفارهء آن چيزی است که در مجلس می باشد.

834- وعن ابن عمر رضي الله عنهما قال: قَلَّمَا كان رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقوم من مَجْلس حتى يَدعُوَ بهؤلاَءِ الَّدعَوَاتِ « الَّلهمَّ اقْسِم لَنَا مِنْ خَشْيَتِكَ ما تحُولُ بِه بَيْنَنَا وبَينَ مَعٌصَِيتِك، ومن طَاعَتِكَ ماتُبَلِّغُنَا بِه جَنَّتَكَ، ومِنَ اْليَقيٍن ماتُهِوِّنُ بِه عَلَيْنا مَصَائِبَ الدُّنيَا. الَّلهُمَّ مَتِّعْنا بأسْمَاعِناَ، وأبْصَارناَ، وِقُوّتِنا ما أحييْتَنَا، واجْعَلْهُ الوَارِثَ منَّا، وِاجعَل ثَأرَنَا عَلى مَنْ ظَلَمَنَا، وانْصُرْنا عَلى مَنْ عادَانَا، وَلا تَجْعلْ مُِصيَبتَنا في دينَنا، وَلا تَجْعلِ الدُّنْيَا أكبَرَ همِّنا ولا مبلغ عِلْمٍنَا، وَلا تُسَلِّط عَلَيَنَا مَنْ لا يْرْحَمُناَ » رواه الترمذي وقال حديث حسن.

834- از ابن عمر رضی الله عنهما روايت شده که گفت:

بسيار کم بود که رسول الله صلی الله عليه وسلم  از مجلسی برخيزد و اين دعا ها را نخواند: « الَّلهمَّ اقْسِم لَنَا مِنْ خَشْيَتِكَ…» بار خدايا برای ما از ترس خويش نصيبی ده که ميان ما و معصيت حائلش گردانی و از طاعتت برای ما بهره ای ده که بدان ما را به بهشت رسانی و از يقين نصيبی ده که بوسيلهء آن مصيبت های دنيا را بر ما سهل گردانی. پروردگارا! ما را از شنوائی ها و بينائی ها و نيروی ما بهره ور کن تا زندهء مان می داری و اين بهره مندی را در ورثهء مان قرار بده، و انتقام ما را از آنکه بر ما ستم روا داشته، بگير و ما را بر آنکه بر ما تجاوز کرده نصرت و ياری ده و مصيبت ما را در دين ما مگردان و دنيا را بزرگترين مقصد و نظرگاه علم ما مگردان و بر ما آن را که ترحم ندارد، چيره مکن.

835- وعن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم « مَا مِنْ قَوْمٍ يَقومونَ منْ مَجْلسٍ لا يَذكُرُون الله تعالى فيه إلا قَاموا عَنْ مِثلِ جيفَةِ حِمَارٍ وكانَ لَهُمْ حَسْرَةً » رواه أبو داود بإسناد صحيح.

835- ابو هريره رضی الله عنه روايت می کند که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: هيچ گروهی نيست که از مجلسی بر می خيزند که در آن خدا را ياد نمی کنند، جز مانند آنکه گوئی از بالای نعش الاغی برخاسته اند و برای شان حسرت و افسوس است.

836- وعنه عن النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « مَا جَلَسَ قَومٌ مَجْلِساً لم يَذْكرُوا الله تَعَالَى فيه ولَم يُصَُّلوا على نَبِيِّهم فيه إلاَّ كانَ عَلَيّهمْ تِرة، فإِنْ شاءَ عَذَّبَهُم، وإنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُم » رواه الترمذي وقال حديث حسن.

836- ابو هريره رضی الله عنه روايت می کند که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: هيچ گروهی از مجلسی برنخاستند که خدا را در آن ياد نکردند و در آن بر پيامبر خويش صلی الله عليه وسلم درود نفرستادند، مگر اينکه برای شان نقصی بشمار می رود که اگر خواست، عذابشان می کند و اگر خواست آنها را می آمرزد.

837- وعنه عن رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم « مَنْ قعَدَ مَقْعَداً لم يَذْكُرِ الله تعالى فِيهِ كَانَت عليه مِنَ الله ترَة، وَمَن اضطجَعَ مُضْطَجَعاً لايَذْكرُ الله تعالى فيه كَاَنتْ عَليْه مِنَ الله تِرَةٌ َ» رواه أبو داود.

837- ابو هريره رضی الله عنه روايت می کند که:

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمود: آنکه در جايی بنشيند که در آن خدا را ياد نکرده باشد، از جانب خدا بر وی نقصی است و کسی که در جايی بخوابد و خدا را در آن ياد نکرده باشد، از جانب خدا بر وی نقصی است.