مزارشریف:- افغانستان برای افزایش درآمد دولت و کاهش وابستگی به انرژی وارداتی از کشورهای دیگر، پروسهٔ گازی کردن موتر ها را به صورت مرحله ای آغاز کرده است.
به نوشته روزنامه وال استریت ژورنال، عبدالواحد راننده تاکسی تویوتا در شهر ˈشبرغانˈ، یکی از کسانی است که اخیرا موترش را گازی کرده است.
به تازگی یک ایستگاه گاز فشرده طبیعی (CNG) در شبرغان راه اندازی شده است و عبدالواحد از این پس می تواند هم تیل و هم گاز را به عنوان سوخت تاکسی اش بکار برد.
وی می گوید ˈبسیار هیجان زده ام. تیل بسیار قیمت است و مصرف گاز بسیار ارزان است، امیدوارم بتوانم مبلغی را از این راه پس انداز کنم.ˈ
در افغانستان، یک لیتر تیل به بهای 55 افغانی (1.1 دلر) معامله می شود؛ در مقابل، بهای هر لیتر گاز سی ان جی، 34 افغانی است.
افزون بر بهای ارزانتر گاز، یکی از مزایای استعمال آن در این است که، گاز طبیعی فراوان در زمین های شبرغان، واقع در شمال افغانستان تولید می شود و نیازی نیست مانند تیل از خارج و از راه های ناامن به کشور وارد شود.
تا امروز، یکصد موتر در شبرغان گازی شده و دوصد دستگاه سوخت گاز طبیعی نیز برای واردات از پاکستان سفارش داده شده است.
همچنین قرار است، امتیاز تاسیس ایستگاه دوم گاز طبیعی در شبرغان، میان افراد و شرکت های فعال در بخش خصوصی به مناقصه گذاشته شود.
پشتیبانان این طرح، مصارف تبدیلی ماشین های تیلی به ماشین های گازی را که معادل 700 تا 800 دالر برای هر موتر است، پذیرفته اند.
اگر همه چیز به خوبی پیش رود، تجربه شبرغان به الگویی برای توسعه موتر های گازی در سراسر کشور تبدیل خواهد شد.
افغانستان بخش عمده ای از برق مصرفی اش را از ایران و ازبکستان وارد می کند و چون هیچ تصفیه خانهٔ در خاک خود ندارد، تیل مورد نیازش را نیز از کشورهای همسایه می خرد.
گاز طبیعی تولید شده در افغانستان برای تبدیل به گاز مایع و ˈسوخت گرمایشیˈ مناسب نیست. با این حال، فشرده سازی این گاز برای استفاده در موتر ها، تنکالوژی ساده ای می خواهد و پیش از این هم در کشورهایی چون پاکستان، تایلند و چین تجربه شده است.
محمد فاضل، مدیر شرکت ˈافغان گازˈ می گوید از میان 39 چاه حفر شده در شمال افغانستان، اکنون تنها از 15 چاه بهره برداری می شود و فضا برای گسترش تولید گاز در این کشور بسیار است.