سنگ شکن

در گزارشهای رسانه های جمعی خبر داده شده است که عبدالکریم خرم، رئیس دفتر رئیس جمهور کرزی گفته است که نیروهای ناتو باعث به میان آمدن تنش مرزی بین افغانتسان و پاکستان در شرق کشور شده است. به گفته این مقام دفتر ریاست جمهوری، ناتو تاسیسات نظامی در منطقه مرزی گوشته در ولایت شرقی ننگرهار را به نیروهای پاکستان واگذار کرده است و همین سبب شده است که تنش مرزی در منطقه به میان بیاید.

بر اساس گزارشی که از سوی بی بی سی به نشر رسیده است، آقای خرم خبر داده است که این تاسیسات در ولسوالی گوشتۀ ولایت ننگرهار در شرق افغانستان موقعیت داشته است و  نظامیان ناتو این تاسیسات را به همراه یک معبر ورودی به پاکستانی‎ها واگذار کرده‎ اند.

با نشر اظهارات رییس دفتر رییس جمهور کرزی این سوال پیش می آید که آیا ناتو در تنش های مرزی بین افغانستان و پاکستان که اخیرا در شرق کشور افزایش یافته است، دخیل می باشد. اگر حقیقت چنین باشد، سوالات زیادی در این رابطه به میان می آید. یکی از مهم ترین سوال هایی که در زمینه وجود دارد این است که آیا با این کار ثبات سیاسی در منطقه با تهدید مواجه نمی شود. اگر قرار شود واگذاری تاسیسات نظامی از سوی ناتو به اردو و یا نیروهای پاکستانی باعث انتقال نیروهای پاکستانی به داخل افغانستان شود هرگز نمی تواند برای مردم افغانستان قابل توجیه باشد.

بسیار واضح است که نیروهای بین المللی مستقر در افغانستان برای این به کشور ما عزیمت کرده اند که نقش مثبت و مطلوبی در تامین ثبات افغانستان داشته باشند. از این رو باید این نیروها کوشش بکنند که در رابطه به نقل و انتقالات تاسیسات خویش نیز به گونه ای عمل کنند که منجر به ایجاد تنش منطقه در منطقه نشود. روابط افغانستان و پاکستان اگرچه از نظر سیاسی اکنون در وضعیت خوبی قرار دارد. اما از آنجاییکه در طول تاریخ روابط سیاسی افغانستان و پاکستان پیچیدگی های خود را داشته است، هر اقدام بدون احتیاط می تواند باعث ایجاد تنش میان افغانستان و پاکستان گردد و اوضاع را پیچیده کند.

در گزارشی که به نقل از رییس دفتر رییس جمهور کرزی منشتر شده گفته شده است که زمانی که نیروهای آیساف و ائتلاف به افغانستان آمدند، این پوسته ها و مراکز در نقاط مرزی توسط این نیروها گفته شده است و اکنون که این نیروها می خواهند این مراکز را ترک کنند، زمینه سازی کرده اند که این مراکز و تاسیسات توسط نیروهای نظامی و امنیتی مربوط به پاکستان در اختیار گرفته شود.

اگر چنین باشد که این تاسیسات در گذشته متعلق به نیروهای دولتی افغانستان بوده باشد، نیروهای ناتو هرگز این حق را پیدا نمی کنند که این تاسیسات را به نیروهای پاکستانی تسلیم کنند. زیرا نیروهای ناتو تحت هیچ شرایطی و بر اساس هیچ قانونی نمی توانند مالک تاسیساتی شوند که در گذشته به نیروهای داخلی افغانتسان تعلق داشته است. اگر قرار شود که این نیروها تاسیسات سابق دولتی افغانستان را به دیگران بدهد، یک اقدام بسیار صریح و روشن در راستای ایجاد تنش در منطقه می تواند محسوب گردد.

حتی اگر این تاسیسات مربوط به خود ناتو هم باشد نباید در قلمرو افغانستان به تصرف نیروهای پاکستانی در آید. اگر قرار است نیروهای ناتو چیزی را به پاکستانی ها تسلیم کند، بهترین راه این است که این اشیا را به صورت بسته بندی به پاکستان فرستاده و در داخل خاک پاکستان به نیروهای پاکستانی تسلیم کنند، نه اینکه از سربازان پاکستانی دعوت کنند که در داخل خاک افغانستان وارد شده و این تاسیسات را در اختیار خویش بگیرند.

به نظر می رسد یکی از راه هایی که می تواند به پایان این غایله کمک کند این است که بایستی از سوی دولت افغانستان با دولت های تعیین کننده سیاست ناتو از جمله امریکا تماس گرفته شود و گفته شود که نباید به سربازان ناتو اجازه داده شود که بر خلاف مصالح منطقه و امنیت منطقه حرکت کنند. ایالات متحده امریکا یکی از دولت هایی است که در این زمینه مسوولیت دارد و باید با درک حساسیت های موجود در منطقه به این موضوع رسیدگی کرده و مانع از این شود که تنش های مرزی در منطقه افزوده شود.

این در حالیست که اگر چنین تحرکاتی دوباره در مرز صورت گیرد، می تواند وضعیت امنیتی منطقه را متاثر سازد و پیچیده کند. همزمان با نشر گزارش در مورد ساخته شدن و ایجاد گردیدن  دروازه مرزی و تاسیسات نظامی در ولسوالی گوشته توسط پاکستانی‌ها، دیده شد که وزارت دفاع ملی به آن واکنش نشان داد و گفت که این کار  مغایر با توافقات و تعهدات بین‎المللی دولت پاکستان می باشد. این واکنش گویای این است که اگر این تحرکات در آینده باز تکرار شود، اوضا را پیچیده تر می کند.