شهریار

دولت افغانستان تا كنون تلاشی زیادی را به خرچ داده است تا سطح تولید مواد مخدر در افغانستان را به صفر تقرب دهد. با وصف اینكه گفته می شود میزان كاشت كوكنار در افغانستان حد اقل از نظر كمی سراسری كاهش یافته و تا كنون 23 ولایت از كشت كوكنار پاك كاری شده است، اما برخی عكس العمل ها نشان می دهند كه این مبارزه قناعت جامعه جهانی را فراهم كرده نتوانسته است.

در گذشته تنها در ولایات محدودی كشت تریاك صورت نمی گرفت، اما به اساس گزارشهای انتشار یافته در رسانه های جمعی، دستاورد دولت در این زمینه مناسب بوده است. اكنون در بسیاری از ولایات شمالی و شرقی كشور تریاك كاشت نمی شود و بجای آن محصولات دیگر زراعتی به عمل می آید . این مسئاله به عنوان نشانه ای از پایین آمدن سطح كاشت كوكنار در افغانستان به شمار می رود كه می تواند به عنوان دستاورد مثبت دولت افغانستان در این عرصه به شمار آیند، اما انتقاداتی كه در این زمینه صورت می گیرد، نشان می دهد كه نگرانی از مواد مخدر در افغانستان وجود دارد و چنین پیش بینی می شود كه تا زمانیكه دولت افغانستان به همكاری جامعه جهانی، كاشت كوكنار در افغانستان را به صفر نرساند و تمامی بازارهای موجود معاملاتی این مواد را از بین نبرد، این انتقادات در آینده نیز قابل تكرار خواهد بود.

در هفته گذشته ماریا كاستا مسوول دفتر مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل طرحی را پیش نهاد كرده بود كه به اساس آن سیلی از تریاك به افغانستان وارد شود، تا قیمت آن در افغانستان بشكند و با پایین آمدن نرخ كوكنار دهاقین كشور علاقه پیدا كنند تا از كاشتن كوكنار در آینده خود داری كرده اقلام زراعتی دیگری را بكارند تا فایده ای را نصیب شوند.

صرف نظر از بحث روی این موضوع كه گفته های آقای كوستا تا چه میزان با موفقیت همراه خواهد بود، طرح چنین قضیه و فرضیه ای از سوی مسوول دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل نشان می دهد كه این سازمان از عدم مهار شدن كاشت كوكنار و تداوم آن در افغانستان نگران بوده و بدنبال طرح هایی برای نابودی مواد مخدر در افغانستان می باشند.

اكنون معاون سفیر امریکا در كابل فرانسیس ریچارد دونی نیز از آزاد شدن متهمان به دست داشتن قاچاق مواد مخدر از زندانها و بازداشتگاه ها در افغانستان انتقاد كرده و اثرات منفی آن بر مبارزه با مواد مخدر در افغانستان را یاد آور گردیده است.

این مقام امریکایی با اشاره به بازداشت و دستگیر شد برخی از قاچاقچیان مواد مخدر در افغانستان از سوی نیروهای پولیس و آزادی این افراد پس از مدتی از زندان های كشور گفته است كه این مسئاله به تلاش های دولت افغانستان و جامعه جهانی در مبارزه با كشت و تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان ضربه می زند و باعث كندی روند مبارزه در افغانستان می گردد.

اظهارات آقای دونی  معاون سفیر ایالات متحده در افغانستان نشان می دهد كه این مقام امریکایی از به صفر نرسیدن فعالیت دست اندركاران مواد مخدر در افغانستان شكایت دارد و آن را مسبب به درازا كشیده شدن جنگ و درگیری و نا امنی در افغانستان می داند.

آنچه  باعث گردیده تا كارشناسان و تحلیلگران غربی مواد مخدر را به ناآرامی در افغانستان مرتبط سازند، این است كه كارشناسان و تحلیلگران غربی به این باور می باشند كه از درك نظارت بر قاچاق مواد مخدر و تامین امنیت قاچاقچیان مواد مخدر، گروه طالبان سالانه میلیون ها دالر را به دست آورده و آن را در راستای تامین اسلحه و معاشات افراد عضو گروه مورد استفاده قرار می دهد.

همین ارتباط سبب می گردد تا امریکایی ها بر مبارزه جدی تر با مواد مخدر تاكید كنند. دو هفته پیش جنرال دیوید پترایوی قوماندان نیروهای امریکایی در شرق میانه از ضرورت مبارزه بر ضد مواد مخدر در افغانستان به عنوان بخش مهم مبارزه نیروهای امریکایی در افغانستان یاد آوری كرده و خاطر نشان ساخته بود كه برای نابودی مواد مخدر در افغانستان باید تلاش جدی تری صورت گیرد.

البته موجودیت بازار تولید و پروسیس مواد مخدر در افغانستان نا رضایتی برخی از كشورهای دیگر را نیز در پی داشته است. نماینده گان مجلس دومای روسیه نیز از تولید این مواد در افغانستان انتقاد كرده است. گزارشهایی وجود دارد كه نارضایتی اعضای دوما از آنجا ناشی می شود كه برخی از تحلیلگران در روسیه مضرات ناشی از انتقال تریاك و مواد مخدر تولید شده در افغانستان را به مراتب سنگین تر از جنگ این كشور در افغانستان دانسته و نسبت به آن انتقاد می كنند.

بعضی از مقامات روسیه به این نظر می باشند كه با حضور نیروهای بین المللی در افغانستان كاشت مواد مخدر در كشور افزایش یافته و خساراتی را به روسها تحمیل می كند. از سوی دیگر مقامات ایرانی نیز نسبت به كاشت كوكنار و تولید مواد مخدر در افغانستان شكایت داشته و معتقدند كه مواد مخدر به داخل ایران منتقل شده و ایرانی های بیشتری را به دام اعتیاد می كشاند.

تا كنون مقامات ایرانی از مشاركت در پروسه هایی كه منجر به كاشت كوكنار و یا از بین رفتن آن در افغانستان شود، جانبداری كرده و یكی از مقامات این كشور در سفر به كابل یاد آوری كرد كه ایرانی ها در سدد حمایت از افغانستان در مبارزه با مواد مخدر می باشد.